Zapewne słyszałeś o otwartej bankowości i otwartych finansach. Te terminy coraz częściej pojawiają się w kontekście nowej ery cyfrowych usług. Choć bywają używane zamiennie, oznaczają nieco inne koncepcje, każda z nich ma swoje unikalne cechy. Zrozumienie tych różnic open finance i open banking jest istotne, by śledzić kierunek, w jakim zmierzają finanse przyszłości.
Otwarta bankowość: skąd się wzięła i co obejmuje?
Otwarta bankowość to idea, która zapoczątkowała rewolucję w sektorze finansowym. Jej korzenie sięgają przede wszystkim regulacji finansowych, takich jak europejska dyrektywa PSD2 (Payment Services Directive 2). Głównym celem było zwiększenie konkurencji i innowacji w sektorze bankowym.
Otwarta bankowość skupia się na możliwości dzielenia się danymi bankowymi przez klientów z zaufanymi dostawcami zewnętrznymi. Dzieje się to za pomocą specjalnych interfejsów, czyli API bankowych. Dzięki temu konsument może upoważnić aplikację do sprawdzenia salda na koncie, inicjowania płatności czy analizowania historii transakcji, nawet jeśli aplikacja ta nie należy do jego banku. To otwiera drzwi dla fintechów do tworzenia nowych narzędzi i usług, które ułatwiają zarządzanie finansami osobistymi. Mówiąc wprost, open banking dotyczy wyłącznie danych bankowych i usług płatniczych.
Open finance: szersza perspektywa integracji danych
Jeśli otwarta bankowość to fundament, to open finance jest rozwinięciem tej koncepcji na znacznie większą skalę. To szersze podejście do udostępniania i integracji danych finansowych. Nie ogranicza się ono tylko do informacji bankowych.
Open finance rozszerza zakres udostępnianych danych o takie obszary jak ubezpieczenia, fundusze inwestycyjne, emerytury, kredyty hipoteczne czy dane z innych instytucji finansowych. Daje to konsumentom pełniejszy obraz ich sytuacji finansowej. Celem jest stworzenie kompleksowego ekosystemu, w którym wszystkie aspekty życia finansowego mogą być zarządzane z jednego miejsca, za zgodą użytkownika. W efekcie, konsument zyskuje dostęp do bardziej spersonalizowanych produktów i usług, które uwzględniają jego całkowity portfel finansowy.
Główne różnice open finance a open banking
Pamiętanie o tych subtelnych, ale istotnych różnicach open finance i open banking jest ważne. Chociaż open banking stanowi podwaliny dla open finance, ten drugi obejmuje znacznie szerszy zakres danych i usług.
Open banking koncentruje się na transakcjach płatniczych i rachunkach bankowych. Jest często wymuszony przez regulacje finansowe. Natomiast open finance wykracza poza te ramy, obejmując całe spektrum produktów finansowych i aktywów, takich jak inwestycje czy ubezpieczenia. Jest to ewolucja, która ma na celu umożliwienie bardziej holistycznego zarządzania finansami. W praktyce, API bankowe są tylko jednym z rodzajów interfejsów, które składają się na szerszą architekturę open finance.
Jak fintech napędza innowacje w obu modelach?
Firmy fintech odgrywają niesamowicie ważną rolę zarówno w rozwoju otwartej bankowości, jak i otwartych finansów. To właśnie one często są pionierami, tworząc innowacyjne aplikacje i usługi, które wykorzystują dostępne API bankowe i inne interfejsy.
Dzięki integracji danych, fintechy mogą oferować narzędzia do automatycznego oszczędzania, agregatory finansowe, platformy do porównywania ofert ubezpieczeniowych czy spersonalizowane doradztwo inwestycyjne. Są motorem napędowym bankowości cyfrowej, przekształcając tradycyjne podejście do zarządzania pieniędzmi. Bez ich kreatywności i zdolności do szybkiego adaptowania nowych technologii, rozwój tych dwóch koncepcji byłby znacznie wolniejszy.
Regulacje finansowe a przyszłość sektora
Rola regulacji finansowych jest niezaprzeczalna w kształtowaniu obu tych koncepcji. To właśnie one zapewniają ramy prawne i bezpieczeństwo dla udostępniania danych finansowych. W Europie PSD2 była impulsem dla open banking, a teraz dyskutowane są kolejne dyrektywy, które mają na celu stworzenie jeszcze szerszego ekosystemu open finance.
Przyszłe regulacje finansowe będą musiały uwzględnić rosnące zapotrzebowanie na integrację danych z różnych źródeł, jednocześnie dbając o prywatność i bezpieczeństwo konsumentów. Te ramy są konieczne, by budować zaufanie i zachęcać do korzystania z nowych usług. Tylko solidne podstawy prawne pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału finansów przyszłości.
Finanse przyszłości: ku spersonalizowanemu doświadczeniu
Zarówno otwarta bankowość, jak i otwarte finanse prowadzą nas w kierunku zupełnie nowej ery w zarządzaniu pieniędzmi. Klienci zyskają większą kontrolę nad swoimi finansami, dostęp do bardziej spersonalizowanych produktów i usług, a także możliwość wyboru spośród szerszej gamy dostawców. API bankowe i inne mechanizmy integracji danych są narzędziami, które to umożliwiają.
W perspektywie finansów przyszłości granice między różnymi sektorami finansowymi będą się zacierać. Konsumenci będą mogli zarządzać swoimi kontami, inwestycjami, ubezpieczeniami i kredytami z jednej, zintegrowanej platformy. To ogromna zmiana, która stawia przed bankowością cyfrową nowe wyzwania, ale i daje ogromne możliwości. Klient staje się centrum tego ekosystemu.
Autor: Danuta Kalinowska
